Uluslararası Eğitim ve Tarih Araştırmaları Dergisi (ETA Journal) e-issn:2687-6426

18. YÜZYILDA BİR OSMANLI ŞEHRİNİN DOĞUŞU VE TARİHİ GELİŞİMİ: NEVŞEHİR

Author:

Number of pages:
1-22
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-SAYI 3 CİLT 2

Orta Anadolu’da Kapadokya bölgesinin merkezinde olan Nevşehir, bölgenin ilk ikame edilen yerleri içindedir. İlk kuruluşunda adı Nissa olarak adlandırılsa da bu bilgi kesin değildir. Ancak Nevşehir’in etrafında ilk çağlardan itibaren iskân edilen alanlar bölgenin geçmişi hakkında ışık tutmakta, yerleşime açık olduğunu göstermektedir. Daha sonra Roma ve Bizans İmparatorlukları döneminde yerleşim, geçiş bölgesi ve savaş alanı olarak adı geçmektedir. Akabinde İslam orduları ile beraber bölge savaş alanı ve ticaret güzergâhı olarak önem kazanmıştır. Nevşehir 18. Yüzyıla gelene kadar köy olarak kalmış, kaderi Damat İbrahim Paşa ile değişmiştir. Nevşehir, Osmanlı Devletinin duraklama döneminde inşa edilmiştir. Şehrin mimarı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’dır. Şehrin mimarı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’dır. Muşkara köyünün kaderi İbrahim Paşa’nın Osmanlı Devletinin sadrazamı olmasıyla değişmiştir. Bu köyde doğduğu iddia edilen Paşa, vefa borcu olarak Muşkara’yı kısa bir sürede Şehir haline getirmiş, adı da Nevşehir olmuştur. Ürgüp’e bağlı olan Muşkara’ya cami, medrese, dükkân, hamam ve benzeri yapılar inşa edilerek şehir haline getirilmiş, çevreden kimi aşiretler göç ettirilmiştir. Ürgüp’te oturan kadı Nevşehir’e getirilmiş, pazartesi günü de şehir pazarı kurulması kararlaştırılmıştır. Klasik Osmanlı şehirlerinde var olması gereken kadı oturan, külliyesi olan ve pazar kurulan bir şehir haline gelmiştir. Nevşehir, banisinin feci ölümüyle kaderine terk edilmiş ancak şehir olarak varlığını devam ettirmiştir. Cumhuriyet döneminde il olmuştur. Son dönemde peri bacalarına ve yeraltı şehirlerine ilgi artmıştır. Tabii yapısı ve jeolojik özellikleri 1960lı yıllardan sonra turizm sektörünün dikkatini çekmiş, şehrin kaderini değiştirmiştir. Nevşehir bugün Orta Anadolu’nun turizmi ve üniversitesiyle öne çıkan şehirleri arasındadır.

Keywords


Located at the center of Cappadocia region in Central Anatolia, Nevşehir city is one of the first inhabited-places of the region. Although it had been called as Nyssa when it was established, this information is not exact (certain). However, areas where have been inhabited/dwelt around Nevşehir since the early ages, shed light on the past of the region, and show that the region is open to settlement. Later on, it was mentioned as settlement area, transition zone and battle field during periods of the Roman and Byzantine Empires. And then, with Islamic armies, the region gained importance as battle field and trade route. Nevşehir remained as a village until arriving to 18th century and its fate changed with Nevşehirli Damat Ibrahim Pasha. Nevşehir was built during stagnation period of Ottoman Empire. Architect of the city is Nevşehirli Damat Ibrahim Pasha. Fate of the village Muşkara changed with Ibrahim Pasha being Grand Vizier of Ottoman Empire. Asserted in this village,the Pasha turned /transformed Muşkara into City in a short time as duty (debt) of loyalty and its name became Nevşehir (New city). By building mosque, madrasah, shop and so forth buildings to Maşkara which is affiliated (attached) to Ürgüp, it was turned into city and some tribes were made to immigrate from the environment. The cadi (Muslim judge) who were staying/living in Ürgüp) was brought to Nevşehir and it was agreed on that city/urban bazaar is set up on Mondays. Nevşehir became a city that it had cadi, külliye (an Islamic-Ottoman social complex) and where bazaar was set up, which should exist in classical Ottoman cities. With terrible death of its father (constructive), Nevşehir was left to its fate, but it continued its existence as city. It became province during the Republican period. Attention has increased to fairy chimneys and underground cities, recently. Its natural structure and geological properties attracted the attention of tourism sector after 1960s and this changed fate of the city. Nevşehir is today one of prominent cities of Central Antolia, with its tourism and university.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 953
Number of downloads 906

Share

Uluslararası Eğitim ve Tarih Araştırmaları Dergisi (ETA Journal) e-issn:2687-6426
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.