Türklerin XI. yüzyılın başlarından itibaren sürekli ivme kazanan göçleri ve 1071 yılındaki Malazgirt zaferi, Anadolu'da geri dönülmez bir fetih sürecini başlatmış, ardından Türkiye Selçuklu devleti kurulmuştur. Anadolu’da Türk hâkimiyeti içindeki tarih yazıcılığı ve Türkiye Selçuklu devletinin tarihi hakkındaki kaynaklar da XII. yüzyıldan itibaren ortaya çıkmaya başlamıştır. İbn Bîbî tarafından kaleme alınan el-Evâmiru’l-‘Alâ’iyye fî’l-umûri’l-‘Alâ’iyye, bu kaynakların içerisindeki en mühim eserlerin başında gelmektedir. Eser bu devre ait tarihî kaynakların içerisinde hem muhtevası hem de hacmi dolayısıyla özel bir yere sahiptir. İçeriğinde yer alan siyasî, idarî, askerî, iktisadî, sosyal pek çok konuda dönemine ait aydınlatıcı bilgiler bulunduran eser, Türkiye Selçuklu tarihi çalışmalarının ilk başvurulacak kaynaklarındandır. XIII. yüzyıldaki Moğol istilâsı neticesinde Anadolu'ya gelip Türkiye Selçuklu devleti hizmetine giren bir ailenin mensubu olan İbn Bîbî’nin annesi müneccim olarak Türkiye Selçuklu sultanı I. Alâeddin Keykubâd’ın ilgisini kazanmıştır. Babası da üst düzey bir bürokrat olarak Selçuklu dîvânında vazife almıştır. İbn Bîbî, eserini İlhanlı devlet adamı ve tarihçisi Atâ Melik Cuveynî’den aldığı talimatla yazmaya başlamıştır. Türkiye Selçuklularının kuruluşu ve ilk dönemi hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığını ifade ederek eserini Sultan II. Kılıç Arslan’ın saltanatının sonlarında oğlu I. Gıyâseddin Keyhusrev’i veliaht tayin etmesiyle başlatır ve II. Gıyâseddin Mes’ûd’un Anadolu’ya gelmesi ve İlhanlı hükümdarı Abaka’nın Anadolu’da bazı yerleri ona iktâ etmesiyle sona erdirir. Bugün elimizde tek bir nüshası bulunan eser yoğun ve sanatlı bir anlatıma sahip olup çok ağır bir üslupla kaleme alınmıştır. Sultan III. Gıyâseddin Keyhusrev’in kütüphanesi için yazılan bir istinsah olan bu metin Türkiye Selçukluları hakkında vermiş olduğu pek çok kıymetli bilginin yanında birçok da hata ve karışıklık içermektedir. Çalışmada bu hususlara dikkat çekilecektir. Oldukça hacimli mufassal metnin yanında bir de bu metin üzerinden çıkarılan bir muhtasar metin de mevcuttur. Bu metin de çalışmada farklı yönleriyle incelenecektir.

The migrations of the Turks, which gained momentum from the beginning of the XIth century onwards, and the Malazgirt victory in 1071 initiated an irreversible process of conquest in Anatolia, after which the Seljuk state of Anatolia was established. Historiography during the Turk rule in Anatolia and sources on the history of the Anatolian Seljuk state began to emerge from the XIIth century onwards. Ibn Bībī’s al-Awāmir al-‘Alā’iyya fī’l-umūr al-‘Alā’iyya is one of the most important works among these sources. The work has a special place among the historical sources of this period due to its content and volume. The work, which contains enlightening information on many political, administrative, military, economic and social issues of the period, is one of the first sources to be consulted in the study of the Seljuk history of Turkey. Ibn Bībī, a member of a family that came to Anatolia as a result of the Mongol invasion in the XIIIth century and entered the service of the Anatolian Seljuk state, had a mother who, as an astrologer, gained the attention and favor of Sultan ʻAlā’ al-Dīn Kaiqubād I. His father also served in the Seljuk dīvān as a high-ranking bureaucrat. Ibn Bibi started to write his work with the instructions he received from the Ilkhanid statesman and historian Atā Malik Juveynī. Stating that he does not have enough information about the foundation and early period of the Seljuks of Anatolia, he begins his work with the appointment of his son Ghiyāth al-Dīn Kaykhusraw I as the heir apparent at the end of the reign of Sultan Qilij Arslan II and ends with the arrival of Ghiyāth al-Dīn Mas’ûd II from Crimea to Anatolia and the granting of some places in Anatolia to him by the Ilkhanid ruler Abaka. The work, of which we have only one copy today, has a dense and artistic narrative and is written in a very heavy style. This text, which was written for the treasury of Sultan Ghiyāth al-Dīn Kaykhusraw III, contains many valuable information about the Seljuks of Anatolia as well as many errors and confusions. This study will draw attention to these issues. In addition to the voluminous mufassal text, there is also a concise text extracted from this text. This text will also be analysed in different aspects.